Maalesef ekonomisi iyi olmayan, parasının değeri olmayan ülkelerde halk fakirlesiyor. Fas, bu ülkelerden biri. Her mahallede ya dilenci ya tinerci ya da evsiz görmeniz mümkün. Dilencileri hobi için dilenenler ve ihtiyaç için dilenenler diye ikiye ayırabiliriz. Bir de çalışmaya üşenip dilenmeyi meslek edinmiş insanlar var.
Bu ülkeye ilk geldiğim sene (2011) dilencilerden çok korkardim. Acikcasi tipleri korkulacak gibi. Israrcı, takipçi tavırları ile çoğu zaman rahatsızlık vericiler. Yok demeniz, hayır demeniz onlar için bir anlam ifade etmiyor maalesef.
Bir gün hali vakti yerinde orta yaş üstü bir adam oturduğum kafede yanıma gelip beş çocuğum var bana yardım et demişti. Çocukları yaparken bana mi sordun bey amca diye geçirmiştim içimden. Yine bir gün şık giyimli, elinde telefon olan bir genç benden para dilenmisti. Ve yine burada yaşayan bir Türk ablamın evine temizliğe giden kadın vardı. Onun babası da Tanca' ya her gelişinde dilenirmis. İhtiyacı yok. Sırf yol parasını ve ihtiyaçlarını bedavaya getirmek için. Bunları duydukça, gördükçe kim gerçekten ihtiyaç sahibi insan düşünüyor. Ben dilenciye para vermiyorum. Genelde pastaneden, marketten yiyecek alıyorum. Kiminin suratı düşüyor. Kimi de teşekkür ediyor.
Bu dilencilere ilaveten bir de Afrika' nin diğer ülkelerinden gelip yaya geçitlerinde dilenenler var. Bir arkadaşım o dilenen kadınlardan birine evinde çalışmasını teklif etmiş. Dilenerek daha fazla para kazanıyorum diyerek işi geri çevirmiş. Hal böyle olunca sokakların dolmasına şaşmamak lazım.
Tinercilere gelirsek. Genelde iki üç kişi olarak geziyorlar. Kafaları bir milyon olduğuna çok diretmiyorlar. Yardım edersin veya etmezsin. Çöp kenarı, kapanmış kafe önü, boş arazide kalabalık şekilde yaşıyorlar. Tehlikelileri var.
Zaman zaman genç kadınlar, yaşlı kadınlar görüyorum evsiz. Sokaklarda yaşayan. Tacizin bu kadar yoğun ülkede evsiz bir kadının başına gelebilecekleri hayal edebilirsiniz... Üzülüyorum. İmkanım ölçüsünde karınlarını doyurmak dışında yapabileceğim bir şey yok. Asıl çözüm üretmesi gerekenlerin devlet yetkilileri olduğunu düşünüyorum.
Bu ülkeye yolunuz düşerse çok fazla evsiz, dilenci, tinerci goreceğinizi bilmenizi isterim. Ola ki para vermek istemiyorsanız hiç cevap vermeyin ve yolunuza devam edin. Bir noktadan sonra peşinizi bırakacaklardir. 1 dirhem verip o sıkıntıyı çekmekten de kurtulabilirsiniz. Karar size kalmış.
Fas' à geldiğim ilk seneler yine dikkatimi çeken başka bir durum vardı. Etrafta şuursuz gezen çok insan görürdüm. Tinerci olmadığını bilirdim. Ne kadar çok mental rahatsızlığı olan insan var derdim. Durum öyle değilmiş. Meğer Fas' ta yetiştirilen kafa yapan bir bitki varmış ve temini kolay olduğundan öyle gezerlermis. Tabi ben çok sonradan öğrendim. 😁
Fas, savunma mekanizmanizi fıldır fıldır çalıştıran bir ülkedir. Zaten savunma mekanizmanizi calistirmazsaniz, tetikte olmazsanız hırsızlık projesine kurban olma ihtimaliniz çok yüksek. Haftaya bu konuya değineceğim. Şimdilik bu kadar.
Hoşcakalin.
SEVDA 🍀
