8 Eylül 2020 Salı

FAS / Kira, maaş ve dahası...



Herkese merhaba. Bu hafta Fas ile ilgili ne paylaşayım diye düşünürken Fas 'ta  yaşamanın maliyetini düşünüp hem YouTube kanalımda hem de blog sayfamda paylaşmaya karar verdim.  Video linkini buraya bırakıyorum. Izlemek isterseniz... 


Ödeme yapmak için para kazanmak gerekir diyerek konuya maaştan başlıyorum. 
Fas' ta özel sektörde maaşlar 2000 TL den, kamuda ise 2400 TL den başlıyor.  Eğer ki kişi iş tecrübesine sahipse, iyi derece bir diploması varsa tabi ki 4000 TL den de iş başı yapabiliyor. Kişinin kendi yeteneğine pazarlamasiyla alakalı diyebilirim. Bekar ve ailesiyle yaşayan, sıfır sorumluluk sahibi biri için iyi meblağ. 

Maaş konusundan kira konusuna hızlı geçiş yapıyorum. Şehir merkezinden uzak, idare eder  bir evin kirasi 1200 TL den başlıyor. Şehir merkezine biraz daha  yakın olan evin kirası  2500 - 3000 TL  ve artarak devam ediyor. Ulaşım masraflarını hesaba kattiginizda şehir merkezinden uzak olmak malı açıdan avantaj değil dezavantaj oluyor çoğu zaman..

Şehir merkezinde ev kiralari  bundan beş sene önce 6000 TL den başlıyor 10000 TL ye çıkıyordu. Bu arada evler altın kaplama değil. Ev sahipleri parayı çok seviyor abiler, ablalar. 😜

Gelelim faturalara.
Biz üç kişilik aile için elektrik, su toplamda 150 - 200Tl  ödüyoruz. Tabi Fas' ta bu kadar az nüfuslu aile sayısı yok denecek kadar az. Nüfus arttıkça meblağ değişiyor. Internet 150-160 TL tutuyor. Standart bir paket.

Kira ve faturayi odedik. Şimdi pazara çıkarayım sizi. 
 Haftalık 400 TL ödüyoruz pazar alışverişine. Bunun içinde mutfak, temizlik, bütün ihtiyaçlarımız var. Fas' ta temel ihtiyaçlarınızın yani barınmak, yemek, içmek, elektrik, su gibi ihtiyaçların karşılandığını dusunucek olursak bunun maliyeti  3500 TL. Yani bir kişinin en az bu  maaşı alsa sadece temel. İhtiyaçlarını karşılayabilir.  Eğitim, sağlık ve diğer Harcamalar ne olacak?  

Evinde sekiz dokuz kişilik nüfus için ekmek pişiren, pişen aşın bir tabakta ev halkının önüne konulduğunu da gördüm. Parayı idareli harcamak için  yemekten ziyade ekmek ile karın doyuranlar var. Fas hükumeti her evde yemek pissin diye büyük tüpün fiyatını yarı yarıya indirmiş durumda. 42 dirhem karşılığı 34 TL veya 32 TL. Fakat iyi bir gelir olmayınca aş ta pişmiyor ocakta. 


Bana kalırsa Fas ' ta yaşamanın maliyeti 6000 TL den başlıyor ve bunun içinde bir ailede en az iki kişinin çalışması gerekiyor.

Bu ülkede eğitim çok maliyetli. Şu an kızım sadece kreşe gidiyor ve ödediğimiz ücret 1000 TL. Yani Kayıt ücreti ile bu  2000 TL yi buluyor. Dar gelirli aileler çocukları için devlet okullarını tercih ederken ekonomisi daha iyi olan aileler özel okulları tercih ediyor ki o okulların ücreti  bir sene içinde daire aldıracak türden. 

Giyim, ev eşyası ve bir çok ürünü ikinci el eşya pazarından  satın alabiliyorsunuz. Fiyat olarak çok  alternatifli  mağazalarda var. Ev eşyası ve giyim konusunda kafalar rahat diyebilirim. 

Fas' ta hamam kültürü var. Insanlar evde yıkanmayi istemiyorlar. Genelde hamamda hem yikaniyorlar. Özellikle kışın. Yani 60 TL aylık hamam ücretleri de var.  Hamam beraberinde kuaför masrafını cagristirdi.  Saç kesim ücreti 25 TL den başlıyor ve artarak devam ediyor. Sac boyama  120-160 TL den başlıyor yine artarak devam ediyor. 

Hastanede muayene ücreti 200 TL den başlıyor. Eğer özel muayenehaneye giderseniz bu rakam 400 TL den başlıyor.

Konudan bağımsız olarak başka bir konuya da değineyim. FAS diğer ülkeler gibi korona virüs ile halen mücadele eden ülkeler arasında. Herkeste genelde maske var. Sosyal mesafe ve maske kuralına uyarak gündelik hayata devam ediyoruz. Tanca' da bütün yaz plajlar kapalıydı.  Mart ayında başlayan karantina süreci,  evde kalma sürecimiz neredeyse üç ay sürdü.  Kontrollü gitmeye çalışıyor. 

 Kira, maaş, ödemeler ve maliyetleri düşündüğümde Türkiye ile aynı maliyete geldiğini görüyorum. Maaşı iyi olan insan gibi yaşarken maaşı düşük olan sadece nefes alıyor diyerek yaziyı burada noktaliyorum.

Saglikla kalin, 
SEVDA 🍀

3 Eylül 2020 Perşembe

FAS/Doğum-Düğün-Ölüm



Fas' tan merhaba.  Konu başlığında gördüğünüz üzere doğum, düğün ve ölüm konusuna değineceğim bu paylaşımda.  Bu konuyla ilgili bir video da hazırlamıştım. Izlemek isteyenler olabilir diyerek  videoyu ekledim.


Dunyaya gözünü açmanın bir  maliyeti olacak elbet. Bir bebeğin Fas' ta  dünyaya gelme maliyeti (jinekolog muayenesi ve doğum ücreti) en az  2.500 TL. dır. Bebek gözünü açtıktan sonra  konfordan uzak, agir şartların onu beklediğini görünce geri dönderin beni diyebilir mi? Olabilir.

Hijyen ve  hizmet kalitesi yüksek olduğundan doğum için tercih genelde  özel hastane veya doğum hastaneleridir. Devlet hastanesinde normal doğum 800 TL den, sezaryen doğum 2000 TL den başlar. Özel hastanede ise normal doğum 1600 TL den, sezaryen doğum  2400TL den başlar.

Bu ülkede düğün günlerce ve sabah ezanlarına kadar sürer. Düğün için bir ev parası harcayanlar çoktur.  Aile arasında, evde veya kapı önünde, semtteki uygun fiyatlı  düğün salonlarında düşük maliyetle düğün organizasyonu düzenleyenlerde var. Nikahtan evlenmeye denk gelmedim, duymadım.

Hediye, kiralık kıyafet, müzisyen, ikramlar dahil en  aile içinde gerceklesen ekonomik  bir düğünün maliyetini 8500 TL olarak hesapladım. Salon olayına hiç girmiyorum. Fas' tan bir kız ile evleneyim düşünceniz varsa buna ek olarak uçak bilet(çık) lerinizi de ekleyin ki kişi başına 3000 TL gibi minnoş bir meblağ tutuyor.😁

Ölüm konusuna gelince vefat eden kurtulusa eriyor, kalanlar maddi ve manevi yoruluyor bu süreçte. Taziyeye giderken genelde kaya gibi sert, özel paketlenmiş şeker götürüldüğünü gördüm. Gelenlere de tereyağ, bal, ekmek ikram edildiğine şahit oldum. 

Cenaze işlemleri aynı gün içinde gerçekleşiyor. Kadın ve erkek ayrı katlarda olmak üzere taziyede bulunuyor. Ev müsait değilse komşu evini veriyor. Cenazeden sonraki gece kuskus pisiriliyor ve mahalleli, imam, eş, dost, akraba geliyor. Dua ediliyor. Yemek yeniyor.  Vefatın  40. Gecesi tekrar kuskus ve etli yemek pisiriliyor. Yine yakınlar, mahalleli, imam bir araya gelip dua ediyor. Yemek yeniyor ve herkes üstüne düşen vazifeyi yerine getirmiş oluyor.  Bir düğün kadar olmasa da bir doğum kadar maliyetli diyebiliriz ölüm için.

Fas düğününe gelirseniz, sabaha kadar uykusuz kalacağınız ve gecenin kör vakti düğün yemeği ikram edileceği degismez gercek. Bu ülkede şehirden şehire kelimelerde bile farklılıklar olduğunu dusunursek  düğün, taziye ve vefat eden kisinin ardindan yapilacaklar listesinde  ufak tefek değişiklikler muhakkak ki olacaktır diyerek noktaliyorum.

Bir sorunuz varsa yorum kısmına bırakabilirsiniz. En kısa zamanda cevaplamaya çalışırım.

Saglikla kalin,
SEVDA 🍀


2 Eylül 2020 Çarşamba

FAS/ Genel bilgiler, Bakkal, Veresiye Defteri


Fas' ın Tanca sehrinden merhaba. Dokuz senedir Kuzey Afrika' da Fas' ta yaşiyorum. Bu ülke ile vedalaşma sürecine girdim. Gider ayak aklıma gelenleri paylaşmak istedim ve bu blogu açtım. Ayrıca blog okuma alışkanlığı olmayanlar için YouTube kanalı açtım ve kısa videolar halinde anlatmaya başladım. Izlemek isterseniz aşağıdaki linke tıklayınız. 

                    

Daha önce MRS LUCKY olarak aktif bir şekilde blog camiasında vardım fakat içime sinmeyen birseyler olunca o blogu sildim. Paylaşımlarımi okumuş veya denk gelmiş olanlara buradan selam çakıyorum. 

Fas, Darija ve Berberice başta olmak üzere neredeyse dört beş dilin çoğu kişi tarafından  konuşulduğu, her coğrafyadan insana kucak açmis  renkli bir ülke. İnsanları sıcak kanlı. 

Para birimi dirhem (Mad). Doviz kurları bu ülkede dingin. Vakti zamanında çok zipladigi için artık dinginligi tercih etmiş durumda. 1 € alabilmek için neredeyse 11 dirhem gerekiyor. Paranin değeri hiç yok türünden bir durum. Ülkemin de bundan aşağı kalır yanı yok. Fas' ta Türk Lirası geçerli değil. Bu ülkeye gelecek kişi € veya $ ile ülkeye giriş yapmalı. 

Fas' ta her binada hizmet veren gardiyan dedikleri kapıcı ve güvenliği sağlayan görevli olur. Apartmana kim girdi kim çıktı  seceresini tutar. Tehlike arz edecek insanı polise aktarip bir süper kahraman olmaya da soyunur. 

 Her binada teras kat olur ki insanlar eşyalarını asabilsin, çanak antenlerini koysun... İnsanların kullanacağı  ortak bir alan. Tabi ki terasa  astigin esyayi yerinde bulamadığın olur veya terasın bir alt katında oturanın balkondaki eşyası eksilebilir. Hatta ve hatta ev soymak için ideal bir başlangıç rotası bile olabilir bu teraslar. (Gördüm, duydum, yaşadım) 

Her mahallede otopark görevlisi olur. Siz uyurken aracınız huzur içinde sokakta beklesin, birileri alıp götürmesin diye aylık 100 - 150 dirhem yani 80 TL - 120 TL arası ücret otopark görevlisine ödenir. Bu parayı ödediğiniz halde aracınızın uçtu uçtu olma ihtimali vardır. 

Büyük marketler veya mahalle marketlerine ilaveten her semtte bakkal amcalar bulunur. Veresiye Defteri nostaljisi yaşanır. Ben bakkaldan alışveriş yapıp param cikismadiginda Veresiye defterine isim olarak  Müjde Ar' i   yazdıriyorum. Borç sildirmede üstüne tanımıyorum. 

Fas' ta taksiler şehirden şehire renk değiştiriyor 😜 Tanca' da mavi, Kazablanka' da kırmızı, Marakes' te sarı gibi. Küçük taksi üç yolcu, büyük beyaz taksiler 6 yolcu taşıyor.  Dolmuş taksi bunlar. Küçük olan daha konforlu fakat fiyatlar daha yüksek.  Beyaz olan taksi ise konserve gibi. Şoför yanında iki kişi siyam ikizi gibi yapışık, arkada dört kişi de boşluk kalmayacak şekilde bitişik oturur. İlk zamanlar büyük taksi kullanirdik fakat arkadaki bir koltuğun parasını da öderdik ki millet ile sürtüne sürtüne  akraba olmayalım. 


Yazıyı noktalamadan önce önemli bir başka konuya değineyim. Fas' ta alkol ve sigara her yerde satılmaz. Alkol sokakta içilmez. Alkol satma ruhsatı olan bir yerde içilebilir. Sokakta alkollü içecek kullanmanın da  cezası vardır. Sigara içen çok kişi görürsünüz fakat kadının sigara içmesi bu ülkede yadirganir diyerek noktaliyorum. 

YouTube kanalıma abone olmak isterseniz :

Instagram hesabımı takip etmek isterseniz  sevda.tanca ismini aratmaniz yeterli olacaktır. 

Yazının devamında görüşmek dileğiyle, 
SEVDA 🍀